VIÊM KẾT MẠC

I. GIỚI THIỆU:
- Viêm kết mạc, còn được gọi là bệnh "mắt đỏ", được định nghĩa là viêm của kết mạc. Kết mạc là màng mỏng lót bề mặt bên trong của mí mắt và lòng trắng của mắt (gọi là sclera) (hình 1). Viêm kết mạc có thể ảnh hưởng đến trẻ em và người lớn. Các triệu chứng phổ biến nhất của viêm kết mạc bao gồm một mắt đỏ và xuất tiết dịch.
- Có nhiều nguyên nhân gây viêm kết mạc, bao gồm nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus, dị ứng hoặc tình trạng không đặc hiệu (ví dụ như dị vật trong mắt). Tất cả các nguyên nhân gây viêm kết mạc gây ra mắt đỏ, mặc dù không phải tất cả mọi người bị mắt đỏ có viêm kết mạc.

II. CÁC DẠNG VIÊM KẾT MẠC:
Có bốn loại viêm kết mạc chính: vi rút, vi khuẩn, dị ứng và không đặ hiệu. Hầu hết các trường hợp viêm kết mạc là do virus ở cả người lớn và trẻ em; tuy nhiên, viêm kết mạc do vi khuẩn thường gặp ở trẻ hơn là ở người lớn.

1.Viêm kết mạc do virut :
-  thường do vi-rút gây ra cảm lạnh thông thường. Một người có thể có triệu chứng của viêm kết mạc đơn thuần, hoặc là một biểu hiện của cảm lạnh, với các hạch bạch huyết sưng (các tuyến), sốt, đau họng và chảy nước mũi.
- Viêm kết mạc do virus rất dễ lây. Bệnh này lây lan qua tiếp xúc, thường là với những vật thể tiếp xúc với dịch tiết của mắt người bệnh. Ví dụ, virus có thể lây truyền khi một người bị nhiễm chạm vào mắt và sau đó chạm vào một bề mặt khác (ví dụ, tay nắm cửa) hoặc dùng chung một vật đã chạm vào mắt (ví dụ, khăn hoặc vỏ gối).
- Các triệu chứng phổ biến nhất của viêm kết mạc do virus bao gồm mẩn đỏ, chảy nước mắt hoặc dịch nhầy, và cảm giác nóng rát, bụi mắt, hoặc bận trong một mắt. Một số người nhử mắt vào buổi sáng sau khi chảy nước do một số dịch tiết nhầy trong suốt cả ngày. Mắt còn lại thường bị nhiễm trong vòng 24 đến 48 giờ sau khi mắt đầu tiên bị viêm.
- Không có cách điều trị viêm kết mạc do virus. Việc phục hồi có thể bắt đầu trong vòng vài ngày, mặc dù các triệu chứng thường trở nên tồi tệ hơn trong ba đến năm ngày đầu tiên, với sự cải thiện dần dần sau một đến hai tuần, tổng thời gian một đợt bệnh là từ hai đến ba tuần. Một số người bị lớp nhử mắt buổi sáng tiếp tục kéo dài đến hai tuần sau khi các triệu chứng đầu tiên xuất hiện, mặc dù vào ban ngày các triệu chứng đỏ, kích thích và chảy nước mắt đã cải thiện nhiều.

2. Viêm kết mạc do vi khuẩn 
- Viêm kết mạc do vi khuẩn rất dễ lây, thường ảnh hưởng đến nhiều thành viên trong gia đình hoặc trẻ em trong lớp học. Viêm kết mạc do vi khuẩn lây lan qua tiếp xúc, thường là với những vật thể tiếp xúc với dịch tiết của người bệnh. Ví dụ, vi khuẩn có thể lây truyền khi một người bị nhiễm chạm vào mắt và sau đó chạm vào một bề mặt khác (ví dụ, tay nắm cửa) hoặc dùng chung một vật đã chạm vào mắt (ví dụ như khăn hoặc vỏ gối).
- Các triệu chứng phổ biến nhất của viêm kết mạc do vi khuẩn bao gồm mắt đỏ và chảy dịch nhử dày từ một mắt, mặc dù cả hai mắt đều có thể bị nhiễm trùng. Nhử mắt có thể có màu vàng, trắng hoặc xanh lá cây và nó thường tiếp tục chảy suốt cả ngày. Mắt bị ảnh hưởng thường bị dính vào buổi sáng.
- Hầu hết các loại viêm kết mạc do vi khuẩn khỏi nhanh chóng và không gây tổn thương vĩnh viễn khi được điều trị bằng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ kháng sinh.

3. Viêm kết mạc dị ứng:
 - Viêm kết mạc dị ứng là do các chất gây dị ứng trong không khí tiếp xúc với mắt. Các triệu chứng (thường đỏ, chảy nước và ngứa cả hai mắt) có thể đột ngột khởi phát (cấp tính), theo mùa hoặc quanh năm (lâu năm), tùy thuộc vào chất gây dị ứng.

4. Viêm kết mạc không đặc hiệu:

 -  Mắt đỏ và chảy dịch không do nhiễm trùng hoặc dị ứng gây ra. Các nguyên nhân phổ biến nhất bao gồm một trong các nguyên nhân sau.
● Người bị khô mắt có thể bị mắt đỏ hoặc chảy dịch liên tục hoặc gián đoạn.
● Nhiễm hóa chất.
● Dị vật (ví dụ, bụi, lông mi) trong mắt có thể làm mắt đỏ trong 12 đến 24 giờ sau khi dị vật được lấy ra.

III. ĐIỀU TRỊ VIÊM KẾT MẠC:

- Việc điều trị viêm kết mạc phụ thuộc vào nguyên nhân. Vì lý do này, điều quan trọng là phải có chẩn đoán chính xác trước khi bắt đầu điều trị.

1. Điều trị viêm kết mạc do vi rút:

 - Thuốc nhỏ mắt kháng histamine / co mạch tại chỗ có thể giúp giảm kích ứng viêm kết mạc do virus. Những thuốc nhỏ này có sẵn mà không cần toa bác sĩ ở hầu hết các hiệu thuốc. Tuy nhiên, cần chú ý đặc biệt để tránh lây lan nhiễm virus từ mắt này sang mắt khác. Chỉ nhỏ thuốc vào mắt bị ảnh hưởng và rửa tay kỹ sau khi dùng. Tương tự như thuốc cảm lạnh, thuốc chỉ có thể làm giảm các triệu chứng mà không rút ngắn quá trình nhiễm trùng. Một lựa chọn khác là sử dụng chườm ấm hoặc mát, khi cần thiết.

- Sự kích thích và chảy nước mắt có thể trở nên tồi tệ hơn từ ba đến năm ngày trước khi nó được cải thiện, và các triệu chứng có thể kéo dài trong hai đến ba tuần.

2. Điều trị viêm kết mạc do vi khuẩn

 - Viêm kết mạc do vi khuẩn thường được điều trị bằng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ kháng sinh. Khi bắt đầu sớm, việc điều trị giúp rút ngắn thời gian triệu chứng, mặc dù hầu hết các trường hợp đều tự khỏi mà không cần điều trị gì.

- Người lớn: thường được điều trị bằng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ kháng sinh trong 5 đến 7 ngày. Đỏ, kích ứng và tiết dịch mắt nên bắt đầu cải thiện trong vòng 24 đến 48 giờ. Nếu không có cải thiện hoặc nếu tình trạng xấu đi trong thời gian này, người đó phải được bác sĩ nhãn khoa đánh giá.

- Người đeo kính áp tròng nên được bác sỹ nhãn khoa đánh giá trước khi bắt đầu điều trị; điều này là để xác nhận chẩn đoán viêm kết mạc và để chắc chắn rằng một tình trạng nghiêm trọng khác liên quan đến việc sử dụng kính áp tròng (nhiễm trùng giác mạc), không có mặt.

- Trẻ em bị viêm kết mạc do vi khuẩn có thể được điều trị bằng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ kháng sinh. Thuốc mỡ thường được ưu tiên cho trẻ nhỏ và những người gặp khó khăn khi dùng thuốc nhỏ mắt. Thuốc mỡ nên được bôi vào bên trong mí mắt dưới. Ngay cả khi thuốc mỡ không được thoa trực tiếp vào mí mắt, nó thường vẫn có hiệu quả vì nó dính vào mi và được lan truyền bằng việc chớp mắt. Nhìn có thể bị mờ đến 20 phút sau khi sử dụng thuốc mỡ.

IV. ĐI KHÁM BÁC SỸ MẮT KHI:

 - Những người có các dấu hiệu và triệu chứng sau đây có thể có vấn đề nghiêm trọng hơn và cần được bác sĩ nhãn khoa đánh giá ngay lập tức (bác sĩ nhãn khoa hoặc chuyên viên đo mắt).

● Đau mắt

● Khó nhìn rõ

● Khó mở mắt hoặc nhạy cảm với ánh sáng

● Đau đầu dữ dội do buồn nôn

● chấn thương mắt gần đây 

● Sử dụng kính áp tròng

Nguồn : https://www.uptodate.com/contents/conjunctivitis-pink-eye-beyond-the-basics

Dịch và chỉnh sửa: bs Đặng Ngọc

viêm kết mạc do vi khuẩn

Viêm kết mạc do virus